Sotos sendromu

Sotos sendromu, 3 fenotipi olan aşırı büyüme sendromlarından biridir. Sotos 1, serebral gigantizm olarak da bilinen, otosomal dominant yolla aktarılan kalıtsal bir sendromdur. Sotos 2, Malan sendromu olarak da bilinir; olguların çoğu nedensiz (spontan) olarak ortaya çıkar, kalıtsal olan birkaç olgu vardır. Sotos 3, otosomal resesif yolla aktarılan, çok ender görülen kalıtsal bir fenotiptir.^[1]^[2]^[3]

En sık görülen fenotip olan Sotos 1 sendromu, aşırı büyüme sendromlarının en ünlülerindendir:^[1]^[4]^[5]^[6]^[7]^[8]^[9]

Doğum kilosu ve boyu fazladır (tosuncuk; makrosomi). 4 yaşına dek hızlı ve ileri kemik yaşı gösterir. Kollar ve bacaklar iri, eller ve ayaklar büyüktür. Dolikosefali ve belirgin bir makrosefali vardır (makrodolikosefali). Alın bombesi yüksek ve geniştir. Hipertelorizm saptanır.
Ön ve yanlarda saç çizgisi yukarıdadır, şakalardaki saçlar seyrektir. Göz kapakları aşağı çekiktir. Nistagmus ve strabismus belirlenir. Otitis media kökenli işitme sorunlarından yakınırlar.
Yüz yapısı ince ve uzun, yanaklar uzun ve kırmızıdır. Ağıziçi incelemelerde, özellikle üstçene yanlarda dişlerin dizildiği kemik dokusunun (alveol kretleri) kalın, damağın aşırı çukur olduğu belirlenir. Altçene dar ve uzundur (prognatizm). Dişlerin erken sürerler; ancak, premolar dişler eksiktir (hipodonti).
Bunların yanı sıra kardiyovasküler anomaliler, üriner sistem anomalileri ve omurga çizgisi anomalisi (skolyoz) belirlenir.
Beyin hipoplaziktir; ventriküller geniştir, corpus callosum oluşmamıştır (agenez). Yenidoğanlarda belirgin bir hipotoni izlenir. Öğrenme güçlüğü, yürümede ve konuşmada gecikme, abartılı refleksler, zeka geriliği ve epilepsi saptanır.

Tümör riski yüksektir; akut lenfositik lösemi, Wilms tümörü, nöroblastoma, teratoma, gangliyonöroma, hepatosellüler karsinom, lenfoma, akciğer karsinomu bu tümörlerin başlıcalarıdır.^[10]^[11]

Kaynakça

^ ^a ^b Cohen MM, Neri G, Weksberg R. Overgrowth Syndromes. Oxford University Press, New York, 2002
^ Cohen MM Jr. Mental deficiency, alterations in performance, and CNS abnormalities in overgrowth syndromes. American Journal of Medical Genetics Part C: Seminars in Medical Genetics, 117C(1):49–56, 2003
^ Kurotaki N, Stankiewicz P, Wakui K, et al. Sotos syndrome common deletion is mediated by directly oriented subunits within inverted Sos-REP low-copy repeats. Human Molecular Genetics, 14: 535-542, 2005
^ Kurotaki N, Imaizumi K, Harad, N, et al. Haploinsufficiency of NSD1 causes Sotos syndrome. Nature Genet. 30: 365-366, 2002
^ Tatton-Brown K, Rahman N. Clinical features of NSD1-positive Sotos syndrome. Clinical Dysmorphology, 13(4):199-204, 2004
^ Tatton-Brown K, Douglas J, Coleman K, et al. Genotype-phenotype associations in Sotos syndrome: an analysis of 266 individuals with NSD1 aberrations. American Journal of Human Genetics, 77:193–204, 2005
^ Cecconi M, Forzano F, Milani D, et al. Mutation analysis of the NSD1 gene in a group of 59 patients with congenital overgrowth. American Journal of Medical Genetics A, 134:247–253, 2005
^ Tatton-Brown K, Rahman N. The NSD1 and EZH2 overgrowth genes, similarities and differences. American Journal of Medical Genetics Part C: Seminars in Medical Genetics, 163C(2):86–91, 2013
^ Edmondson AC, Kalish JM. Overgrowth Syndromes. Journal of Pediatric Genetics, 4:136–143, 2015
^ Lapunzina P. Risk of tumorigenesis in overgrowth syndromes: a comprehensive review. American Journal of Medical Genetics Part C: Seminars in Medical Genetics, 137C(1):53-71, 2005
^ Berdasco M, Ropero S, Setien F, et al. Epigenetic inactivation of the Sotos overgrowth syndrome gene histone methyltransferase NSD1 in human neuroblastoma and glioma. Proceedings of the National Academy of Science of the USA, 106(51):21830–21835, 2009

[:0-1] Cohen MM, Neri G, Weksberg R. Overgrowth Syndromes. Oxford University Press, New York, 2002

[2] Cohen MM Jr. Mental deficiency, alterations in performance, and CNS abnormalities in overgrowth syndromes. American Journal of Medical Genetics Part C: Seminars in Medical Genetics, 117C(1):49–56, 2003

[3] Kurotaki N, Stankiewicz P, Wakui K, et al. Sotos syndrome common deletion is mediated by directly oriented subunits within inverted Sos-REP low-copy repeats. Human Molecular Genetics, 14: 535-542, 2005

[4] Kurotaki N, Imaizumi K, Harad, N, et al. Haploinsufficiency of NSD1 causes Sotos syndrome. Nature Genet. 30: 365-366, 2002

[5] Tatton-Brown K, Rahman N. Clinical features of NSD1-positive Sotos syndrome. Clinical Dysmorphology, 13(4):199-204, 2004

[6] Tatton-Brown K, Douglas J, Coleman K, et al. Genotype-phenotype associations in Sotos syndrome: an analysis of 266 individuals with NSD1 aberrations. American Journal of Human Genetics, 77:193–204, 2005

[7] Cecconi M, Forzano F, Milani D, et al. Mutation analysis of the NSD1 gene in a group of 59 patients with congenital overgrowth. American Journal of Medical Genetics A, 134:247–253, 2005

[8] Tatton-Brown K, Rahman N. The NSD1 and EZH2 overgrowth genes, similarities and differences. American Journal of Medical Genetics Part C: Seminars in Medical Genetics, 163C(2):86–91, 2013

[9] Edmondson AC, Kalish JM. Overgrowth Syndromes. Journal of Pediatric Genetics, 4:136–143, 2015

[10] Lapunzina P. Risk of tumorigenesis in overgrowth syndromes: a comprehensive review. American Journal of Medical Genetics Part C: Seminars in Medical Genetics, 137C(1):53-71, 2005

[11] Berdasco M, Ropero S, Setien F, et al. Epigenetic inactivation of the Sotos overgrowth syndrome gene histone methyltransferase NSD1 in human neuroblastoma and glioma. Proceedings of the National Academy of Science of the USA, 106(51):21830–21835, 2009

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]